Weer naar huis, afscheid van ASET en Kpalimé

Hoi allemaal,
Daar zit ik dan met het voornemen om eerder een blog te plaatsen dan de laatste keer en nu zit er zelfs een week en een dag tussen. Sinds vorige week dinsdag is de tijd nog sneller gegaan dan eerder hier in Kpalimé, want sinds donderdagavond zijn Jan-Cees, Marije en Aart ook hier gearriveerd en is het weer tijd om mijn aandacht te verdelen. Dus niet alleen voor Togo en de kinderen, maar weer mijn eigen gezin. Ik heb ze wel gemist hoor en het is heerlijk om met hen alles te kunnen delen. Mijn werkzaamheden, de mensen die ik heb leren kennen en de scholen en kinderen en gewoon alle indrukken van het dagelijks leven in Togo.
Vorige week heb ik beloofd te schrijven over het beloop van een vaccinatiemiddag bij ASET. Kinderen met een ernstige vorm van sikkelcelanaemie worden hiervoor uitgenodigd, vanwege het verhoogde risico op een ernstig beloop van infecties. De uitgenodigde kinderen en ouders melden zich bij de inschrijfbalie, waar zij een deel van de kosten van de vaccinatie moeten betalen. De rest van de kosten wordt bijgedragen door een sponsor uit Nederland. Vervolgens wordt bij alle kinderen de temperatuur opgenomen. Bij een temperatuur hoger dan 38 graden wordt het kind niet gevaccineerd, omdat koorts voorkomt bij veel infectieziekten en de ouders ongerust kan maken. De vaccinaties dienen om meningitis, buiktyfus en pneumococceninfecties te voorkomen. Eerst krijgen zij twee prikken tegelijk in de armen en vervolgens een derde vaccinatie in het been. Na afloop van de vaccinatie mogen zij iets uitzoeken bij de tafel van de assistenten, bijvoorbeeld een tandenborstel of een sticker.
Woensdagochtend ben ik mee geweest naar twee scholen om de EHBO-dozen te brengen na afloop van de cursus van vorige week. De directeuren waren erg blij met de ontvangst van de dozen, dat blijkt wel uit de foto’s. Woensdagmiddag waren de T-shirts voor 1 mei klaar en hebben we die bij ASET gebracht. De collega’s vonden de T-shirts gelukkig mooi.
Donderdagochtend was het al vroeg dag. Om zes uur in de ochtend verzamelden we bij ASET om te vertrekken naar Lomé. De eerste mei wordt hier goed gevierd als Dag van de Arbeid. Veel werkgevers gaan die dag met hun werknemers op pad om een feest te vieren. ASET heeft speciaal vanwege de aankomst van Jan-Cees, Marije en Aart de dag gepland in Lomé, de hoofdstad van Togo. We hebben eerst het paleis van de president bezocht, dat wil zeggen, we zijn er langs gereden. Het parlement was iets meer toegankelijk, daar mocht je een rondje om heen lopen. Daarna zijn we naar een museum geweest met Afrikaanse kunstobjecten. Ter afsluiting gingen we naar Cocobeach, een hotel aan het strand. Kleine hutjes met een rieten dak en palmbomen. Daar hebben we gegeten (keus uit kip of vis) en gedanst en spelletjes gedaan. Lekker voetballen in de branding en af en toe omvallen. Al het plezier en omvallen leidde tot het verlies van mijn bril, waardoor ik de rest van de middag redelijk beperkt was in gezichtsvermogen. Gelukkig heb ik altijd een reservebril bij me, maar die was in Kpalimé gebleven. Tegen half vijf gingen de teamleden naar huis en bleef ik samen met Kodzo in Lomé om de familie van het vliegveld af te halen. Tot het tijd was om naar het vliegveld te gaan, heb ik heerlijk geslapen in een kamer bij de broeders van Sint Jan. Daar aangekomen om 21.00 uur bleek er een vertraging van een half uur te zijn en heb ik een heerlijke kop koffie gedronken. Uiteindelijk tegen 23.00 uur kwam er een jongetje met rood haar en een rode broek door de douane. Dat bleek Aart te zijn. Al snel volgden Jan-Cees en Marije met een heleboel koffers. Heerlijk om elkaar weer te zien. Snel naar de broeders om daar te slapen. Iedereen was wel erg moe na een lange vliegreis of een heerlijke feestdag.
Vrijdagochtend hebben we rustig uitgeslapen tot half zes (half acht in Nederland en natuurlijk was Aart lekker fit!). Kodzo kwam ons om half tien ophalen om boodschappen te doen voor de komende week bij Ramco, een supermarkt met een uitgebreid assortiment en Europese prijzen. Daarna op weg naar Kpalimé. Marije en Aart vielen al gauw in slaap tegen mijn schouders. Fijn om weer moeder te zijn! Aan het begin van de middag kwamen we aan bij Cécile, zij wachtte ons al op bij het huis. Heerlijk lunchen en op ons gemak komen, koffers uitpakken en verder even lekker niets. In de middag zijn we al op pad geweest voor souvenirs, want Aart wilde heel graag zo snel mogelijk een Afrikaans masker kopen. Eerst maar even echt Nederlands: kijken, kijken niet kopen. Om Mamake alvast voor te bereiden op bezoek van zaterdag en zondag hebben we daar iets gedronken en gereserveerd voor de zaterdagmiddag.
Zaterdagochtend natuurlijk naar de markt voor boodschappen en om Jan-Cees, Marije en Aart alle eerdere indrukken te laten delen. Overal ogen en oren tekort. Wat was er veel te zien. Dat blijkt wel uit het aantal foto’s, dat we hebben genomen. Na de lunch bij Mamake zijn we op pad gegaan naar Tomegbé, een rustig dorpje in de bergen. Daar waren heel veel huisjes, prachtige uitzichten en kinderen die achter ons aan kwamen lopen. Marije en Aart zijn met ze op de foto gegaan en daarna kregen ze een kauwgom.
Zondagochtend om zeven uur zijn we naar de mis geweest in dezelfde kerk als vorige week zondag. Het aantal mensen was daar nog overzichtelijk. Het was erg leuk dat een heel groot kinderkoor aan de beurt was om te zingen. Ze waren enthousiast en beweeglijk. De preek was wel erg lang deze keer. De pastoor werd steeds vuriger in zijn betoog. De dienst duurde ongeveer twee uur. Na de kerkdienst gingen we naar huis om kleding voor het zwembad te verzamelen. We hadden afgesproken met Agathe, haar moeder en Anya. Agathe en Anya werken voor Fidesco, een katholieke organisatie voor jongeren om vrijwilligerswerk te doen. Het weer was heerlijk en het zwembad bij hotel Résidence nog erg rustig. Na afloop hebben we wederom bij Mamake gegeten. Marije en Aart wilden graag nog een keer terug voor vertrek naar Nederland, zo gezellig was het en het eten heerlijk.
Maandag was een druk spreekuur gepland bij ASET. Cécile vertrok al vroeg, zoals gewoonlijk om alle medewerkers op te vangen. Om 8 uur werden wij opgehaald door Kodzo. Eerst heeft Cécile aan Jan-Cees, Marije en Aart een rondleiding gegeven. Voor Geja was er werk aan de winkel. Marije en Aart hebben beiden een consult bijgewoond om te kijken hoe de consulten in Togo worden uitgevoerd. Zij vonden alle kleine kinderen erg schattig. Jan-Cees heeft zich bezig gehouden met het zonnepanelen-systeem. In de middag zijn Cécile en Geja terug gegaan naar ASET om verder te werken. Wat vond ik het lastig om de consulten uit te werken en over te dragen aan de collega’s van ASET. Ik ben altijd erg nieuwsgierig naar het beloop. Een goede oefening in loslaten!
Dinsdagochtend zijn we te gast geweest op een basisschool. We zijn met alle égards ontvangen door de directie, het team en de leerlingen. Elke ochtend wordt het onderwijs gestart met een vlaggenceremonie. De kinderen staan per klas opgesteld en het volkslied wordt gezongen. Daarna gaan de klassen één voor één al marcherend naar binnen. Op advies van Cécile hadden we 500 pennen gekocht in blauw, zwart en rood voor de leerlingen van de school. Marije en Aart werden helemaal opgenomen door de leerlingen. Bij de kleuterschool hebben we meegedaan aan de gymles, bij groep 3,4 en 5 met de schrijfles. Veel te snel was het tijd om te vertrekken. De directeur bedankte ons enorm en we kregen een mand met fruit mee als dank voor ons bezoek. Als het enigszins mogelijk is, zou de directeur het heel fijn vinden, als we aan deze school blijven denken en eventueel kunnen helpen bij het opbouwen van een kleuterschool. Bij aankomst op ASET waren er nog kinderen om te onderzoeken voor mij en Jan-Cees heeft zich erg nuttig gemaakt met het herschikken van dossiers van de kinderen. Marije en Aart hebben zich vermaakt met spelen en lezen en helpen bij de consulten. Aart werd nog ten huwelijk gevraagd door een moeder! Aan het van de middag was mijn afscheid bij ASET gepland. Voor alle medewerkers heeft Jan-Cees in Nederland een soort mijnwerkerslamp gekocht, die erg handig is bij stroomuitval. In de afgelopen week hebben we meerdere malen goed gebruik van deze lampjes gemaakt. Het onderbreken van de stroomvoorziening heeft te maken met een tekort aan water bij de stroomvoorziening van een meer in een aangrenzend land. Cécile heeft me fijn toegesproken en bedankt voor het meewerken. Dokter Franck deed ook namens het team een uitgebreide duit in het zakje. Ik werd er verlegen van. Jan-Cees werd bedankt voor zijn hulp met de dossiers. Na afloop van het afscheid hebben we foto’s gemaakt van het team. Op de dag van de Arbeid hebben we ook teamfoto’s gemaakt, maar daar sta ik niet op, want ik heb ze gemaakt. Nu hebben Jan-Cees en Marije de foto’s gemaakt. Als klap op de vuurpijl werd Marije ten huwelijk gevraagd door Pius, de dagelijkse bewaker van ASET. Gelukkig maar, want de stand Aart-Marije was nog 2-0.
Vandaag hebben we een èchte vakantiedag. Om 8.00 uur komt Kodzo ons afhalen. Met het hele gezin en Kodzo als chauffeur maken we een uitstapje naar Kouma Kounda. We stoppen eerst bij een mooie waterval. Daar is niemand te bekennen en we gaan gewoon naar beneden. Na korte tijd kwam een jongeman melden dat dat niet zo maar mocht. Nergens was iets aangegeven. Gelukkig kon Kodzo ons helpen om voor een soort van toegangsprijs weer te vertrekken. In het dorp Kouma Kounda zijn veel vlinders te zien en veel verschillende planten, waaronder koffieplanten en cacaobomen. Er wonen zeshonderd mensen in het dorp. Onze gids Jean-Luc neemt ons mee, kris-kras door het dorp. Hij heeft een vlindernet, waarmee hij vlinders vangt om te laten zien. De aftrap van de rondwandeling is al goed, want hij heeft een wandelende tak, die ècht echt is! Van sommige bladeren maakt hij verf en geeft Marije en Aart een tatoeage. De tijd vliegt voorbij en voordat we het weten is het al twaalf uur. In de middag moeten we nog souvenirs kopen voor thuis. Dat valt nog niet mee, maar we zijn gelukkig goed geslaagd.
Nu is het woensdag 7 mei aan het eind van de middag. Tijdens het schrijven van dit blog realiseer ik me eens te meer dat er morgen of eigenlijk vrijdag een einde komt aan deze enorm leerzame en indrukwekkende periode. Mijn meisjesdroom om te werken in Afrika is vervuld en nog meer, want mijn man en kinderen hebben volop kunnen delen in mijn ervaringen deze afgelopen week. Als we weer thuis zijn, zal ik nog een keer schrijven en foto’s toevoegen. Jullie allemaal bedankt voor de vele reacties, zowel via de blog als via de email.
Liefs,
Geja en familie